Begin 2008 verschenen de bedroevende resultaten van een zoektocht naar ambachtelijke producten uit eerlijke handel. Dat wekte de interesse van de toenmalige minister voor Economie. Die drong aan op de oprichting van een representatief orgaan dat fairtradebedrijven zou kunnen vertegenwoordigen.
Tijdens een reeks voorbereidende vergaderingen, met zo’n twintig fairtradebedrijven, ontstond het plan om een sectorfederatie op te richten. De leden waren zowel bezig met voeding als met handwerkproducten en kwamen vooral uit Franstalig België. Hoewel ze allemaal actief waren in de fairtradesector, stonden ze voor heel uiteenlopende (economische) uitdagingen.

Gedeelde prioriteit : eerlijke handel verder ontwikkelen

Elk van deze ondernemingen stelde eerlijke handel als belangrijkste doel voorop, of ze nu een vzw, een zelfstandige of een commercieel bedrijf waren. De eerste lijnen van de federatie werden in 2008 uitgetekend door SAW-B, in opdracht van het kabinet van de minister.

In december 2008 werden de statuten van de vzw ingediend bij de rechtbank van koophandel van Charleroi. Op 2 oktober 2009 kwamen de twee vaste medewerkers van de federatie in dienst. En na een proces waarbij elke lidorganisatie getoetst werd aan de fairtradecriteria ward in 2010 uiteindelijk officieel de algemene vergadering geïnstalleerd. Het feit dat bedrijven en organisaties er vrijwillig voor kiezen om lid te worden, sluit aan bij de internationale standaarden ontwikkeld door de WFTO (World Fair Trade Organisation).

Vandaag telt de Belgian Fair Trade Federation 20 leden. De vaste medewerkers staan tot hun dienst en sensibiliseren daarnaast het grote publiek over eerlijke handel. Het team waakt voortdurend over een vorm van eerlijke handel die respect voor de mens, zijn rechten en zijn omgeving centraal zet.

Sinds mei 2015 kunnen ook ‘lokale’ producentenorganisaties – die binnen het Noorden aan eerlijke handel doen - toetreden tot BFTF.